Η αρχαία Τριταία ήταν μία από τις 12 πόλεις που έκτισαν οι Ίωνες στην Βόρεια Πελοπόννησο και βρίσκονταν στο χώρο όπου σήμερα συναντάμε το χωριό Αγία Μαρίνα. Η Αρχαία Τριταία το 280 π.Χ. έπαιξε σημαντικό ρόλο στη σύσταση της Αχαϊκής Συμπολιτείας, μαζί με τη Δύμη, τις Φαρές και την Πάτρα. Ήταν από τις πόλεις που πρωτοστάτησαν στη δημιουργία της, προκειμένου να απαλλαγούν από την ηγεμονία των Μακεδόνων. Υπήρξε μεγάλο εμπορικό κέντρο της εποχής με μεγάλη ακμή μέχρι και την κατάκτηση της Ελλάδας από τους Ρωμαίους.
Η μετέπειτα πορεία της χαρακτηρίζεται από σύντομες αναλαμπές, ενώ στα μεσαιωνικά χρόνια και τα χρόνια της Τουρκικής σκλαβιάς χάνεται ακόμα και ως τοπωνύμιο. Σύμφωνα με τον Παυσανία στην «Ελλάδος Περιήγησης - Αχαϊκά» κοντά στην είσοδο της πόλης υπήρχε μαρμάρινο επιτάφιο μνημείο, αξιοθαύμαστο για τις έγχρωμες παραστάσεις του από τον Αθηναίο ζωγράφο Νικία (4ος αιώνας π.Χ.) που ήταν σύγχρονος του Πραξιτέλη και κατά καιρούς συνεργάτης του. Επίσης, στην πόλη υπήρχε ναός των μεγίστων θεών και γινόταν ετήσια γιορτή. Ακόμα υπήρχε ναός της Αθηνάς και ναός του Άρη. Για την ίδρυση και το όνομα της πόλης υπάρχουν διάφορες εκδοχές: η πρώτη αναφέρει ότι την ίδρυσε ο Μελάνιππος, γιος του Άρη και της ιέρειας Τρίτειας από την οποία πήρε και το όνομά της. Σύμφωνα με τον Παυσανία πάντωας, οικιστής της Τριταίας ήταν ο Κέλβιδας που έφτασε εδώ από την Κύμη της Κάτω Ιταλίας και πήρε το όνομα της από τον Τρίτωνα, γιο του Ποσειδώνα.
Από την Τριταία καταγόταν ο Αγήσαρχος, πυγμάχος, ολυμπιονίκης αλλά και με πρωτιές στα Νέμεα, Ίσθμια και Πύθια. Στην πόλη υπήρχε άγαλμά του έργο των γιων του Πολυκλή. Σε άγνωστο χρόνο η πόλη υπαγόταν στην Αρκαδία, αλλά τελικά επέστρεψε στην Αχαΐα με τους Ρωμαίους. Κατά την βυζαντινή εποχή δεν αναφέρεται. Την υστεροβυζαντινή περίοδο επανεμφανίζεται η περιοχή με την αναφορά στο «Χρονικό του Μωρέως», το χωριό Σκούρα (1204) και το Γρεβενό (1392). Με την κατάληψη της Πελοποννήσου (1460) συντάσσονται οι πρώτοι φορολογικοί κατάλογοι, όπου και αναφέρονται όλα τα χωριά της Τριταίας, ενώ αναφορές έχουμε και κατά την τελευταία Ενετοκρατία (1687- 1715).

Πηγή:
www.erymanthou.gov.gr