Η μονή Αγίου Νικολάου (Σπάτα) Βρίσκεται στο 17ο χλμ. ανατολικά της Βάρδας και 1,5 χλμ. από το χωρίο Σπάτα. Το μοναστήρι κτίστηκε πριν 200 περίπου χρόνια εκεί όπου βρέθηκε η εικόνα του Αγίου Νικολάου και ήταν η αιτία για την δημιουργία της. Δύο εκδοχές υπάρχουν για την εύρεση της εικόνας. Η πρώτη είναι ότι βρέθηκε από κάποιο βοσκό ο οποίος έφτασε στην πηγή, του Αγίου απ’ την οποία αυτό έπινε νερό. Η δεύτερη ότι μια ομάδα βοσκών είδε μια λάμψη στο βουνό απέναντι από τη Μονή η πορεία της οποίας απ’ τη Δύση προς την Ανατολή τερμάτιζε στο μέρος όπου σήμερα βρίσκεται η Μονή. Ψάχνοντας βρήκαν την εικόνα. Σε υψόμετρο 400 μέτρων, σε μια μαγευτική τοποθεσία, ανάμεσα στις καταπράσινες κορυφές Αϊ-Λιά, Ρουπακιά και Γαριζά, στις χαμηλές πλαγιές της Μόβρης.
Η μονή Αγίου Νικολάου αποτελείται από τρία κτιριακά συγκροτήματα το παλαιότερο είναι ο Ναός, το μικρό αρχονταρίκι, η τράπεζα, παλιοί  μικροί ξενώνες κ.α. Το δεύτερο είναι κτίριο του ορφανοτροφείου και το τρίτο Ξενώνες και αίθουσα φιλοξενίας.
Η Μονή γιορτάζει τρεις φορές το χρόνο. Στις 6 Δεκεμβρίου ημέρα μνήμης του αγίου, στις 10 Μαΐου, πιο πανηγυρικά και κατά την Αγία Πεντηκοστή.

Πηγή:
www.imilias.gr/